Spring naar de inhoud

Sunk cost fallacy, het ideale excuus?

Euh, wattes?

De vertaling luidt “verzonken kosten denkfout ”, maar daarmee ben je wellicht nog niet veel wijzer? Die denkfout is echter wel dé reden waarom het zo’n moeite kost om afscheid te nemen van kleding die je nooit draagt, dure cadeaus die niets voor jou zijn of pakweg ongelezen boeken. Eens je dat inziet, kan ontspullen plots een stuk gemakkelijker worden…

Met de sunk cost fallacy bedoelt men “de neiging om een weinig succesvolle activiteit, gedrag of project toch voort te zetten omdat er al geld, moeite of tijd in is geïnvesteerd”. Denk aan een klusproject waarbij je al snel denkt “hmm, stevig boven mijn niveau”, maar dat je toch per se zélf wil afwerken “want je hebt alle materialen al gekocht”. Een ander voorbeeld is die roman waarbij je op pagina 100 denkt “nu vind ik het nog altijd saai”, maar die je alsnog probeert uit te lezen omdat je nu eenmaal al zo ver bent geraakt.

Maar wat heeft dat nu te maken met rommel?

Wel, het is die sunk cost fallacy die ons heel vaak remt in pogingen om te ontspullen. Je hebt ooit veel geld gegeven voor die broek die nu twee maten te klein of net te groot is. En dat geldt even goed voor het fitness-apparaat dat de helft van je slaapkamer inpalmt, terwijl je er eigenlijk een hekel aan hebt om binnen te sporten. Je houdt ze, omdat ze nu eenmaal zo duur of moeilijk te krijgen waren. Ook al gebruik je ze helemaal niet meer en weet je wel dat je dat ook niet meer gaat doen.

Opmerkelijk: zelfs als je weet dat het een kromme redenering is, kan het nog behoorlijk moeilijk zijn om je daarover te zetten.

Er is dus een compleet logische verklaring waarom je het zo moeilijk hebt om te ontspullen!

Wat denk je? Voelt het goed om het daar bij te laten? Als dat werkt voor jou, prima! En komen er toch kritische vragen of beschuldigende blikken, dan heb je voortaan je antwoord klaar:

“Sorry, het is die sunk cost fallacy hé. Geleerd van mijn opruimcoach.”

Maar misschien ben jij wel klaar om het aan te pakken, om die denkfout van jou onder de loep te nemen, afscheid te nemen van spullen waar je niet meer blij van wordt, je enkel nog te omringen door dat waar je blij van wordt? Je kan het. Met ups en downs, veel oefenen, af en toe behoorlijk sukkelen, misschien wel eens een traantje, vaak ook een brede lach. Maar je kan het. En lukt het (nog) niet helemaal alleen, dan help ik je wel.